Cultuureducatie binnen het onderwijs, hoe voldoe je als school aan de kerndoelen van kunstzinnige oriëntatie van SLO? Door de hulp van de Cultuurtrein in te schakelen!

De Cultuurtrein vormt al jaren een brug tussen onderwijs en cultuur binnen de gemeenten Lansingerland en Pijnacker-Nootdorp. Een van de meest praktische manieren daarbij is Perron Cultuurtrein, voorheen ‘De Beursvloer’. Hét vertrekpunt voor de aansluiting tussen school en cultureel aanbod. Een evenement waarbij culturele organisaties en scholen uit de regio Lansingerland en Pijnacker-Nootdorp elkaar ontmoeten, ideeën uitwisselen en afspraken maken om een cultureel project of lessen op maat te maken.

In het verleden zijn er al veel vruchtbare verbindingen tot stand gekomen op die manier, met creatieve, inspirerende en vaak schoolbrede projecten tot gevolg. Zelfs tijdens de pandemie, toen een fysieke bijeenkomst helaas twee jaar lang niet mogelijk was. Op dinsdagmiddag 4 april konden we eindelijk weer een echte bijeenkomst organiseren, waarbij het onderwijs en cultuuraanbieders elkaar ontmoetten, ideeën uitwisselden én vooral daaruit voortvloeiend concrete afspraken met elkaar maakten voor dit of het volgende schooljaar.

Locatie was de theaterzaal van culturele 'huiskamer' CulturA & Zo in Nootdorp en van tevoren was de deelnemers gevraagd eerst bij de leerlingen te peilen waarin ze geïnteresseerd zouden zijn op cultureel gebied in de klas. De aanwezige culturele aanbieders waren: Jay's Place (muziek en dans), Y-werk (beeldende vorming en media), Caroline Grootenboer (textiel), Muziekpand (muziek), Zee vol verhalen (beeldende vorming), Balletstudio Belinda (dans), LevendEcht (fotografie) en Kunstbreak (beeldende vorming). Daarnaast werd een mulidisciplinair project aangeboden: Kunst van Alle Kanten, een samenwerkingsverband van verschillende culturele aanbieders.

Rad van fortuin

Na het welkomstwoord van CMK-projectleider Charmaine Hulsbosch koppelde spreekstalmeester Manuela Bijl willekeurig drie ingrediënten aan elkaar met behulp van een rad van fortuin: discipline, thema en materiaal. Vervolgens probeerde het publiek die ingrediënten om te zetten in een eerste opzet voor een project in de klas of op school. Zowel vanuit de leerkrachten als de cultuuraanbieders kwamen creatieve en inspirerende ideeën los, daarbij vaak ook inspelend op en geïnspireerd door elkaars spontane ingevingen. Om een paar voorbeelden te geven:

• Vriendschap | Social Media | Hout bewerken
  Laat de klas een vriendschapsstaf maken voor elkaar (dit kan overigens ook van andere materialen, zoals papier-maché of vilt/stof) voor klasgenoten, met daarin verwerkt elementen die het andere kind kenmerken. Dit is ook heel leuk om te doen bij nieuwe leerlingen, ter verwelkoming. Inspiratiebron is een stam in Afrika waarbij dit een gewoonte is, zodat er ook nog een sociaal-cultureel element aan te koppelen is.
• Erfgoed | Onze plaats in de ruimte | Klei
  Iedereen gaat naar buiten en maakt een afdruk in klei (kan van alles zijn: gras, een oude muur etc); of ieder kind maakt een kleihuisje waarvan een klassendorpje wordt gebouwd.
• Dans | Textiel | Kinderboekenweek
  Hier werd meteen het thema van de komende Kinderboekenweek aan gekoppeld ('Waar wij wonen'):  een muizenhuis bouwen met de kinderen (naar 'Het Muizenhuis' van Karina Schaapman)! Dit kan in het klein, zoals Schaapman het heeft gedaan, maar je kunt ook de kinderen verkleden als muizen. Een ander idee was handpoppen maken met elkaar en daar een verhaal mee uitbeelden.
• Beeldende Vorming | Vriendschap | Vrije dans
  Spreid een laken of een groot vel papier op de grond en laat de kinderen een danskunstwerk maken met verfvoeten. 

Matchen maar!

Na een heerlijk en zeer welkom hapje en drankje van het bij CulturA & Zo horende cultuurcafé Ont-Moeten, was het tijd om alle opborrelende inspiratie om te gaan zetten in concrete ideeën en daaraan gekoppelde afspraken. De cultuuraanbieders hadden op het podium mini-ateliers ingericht en zodra het doek op ging, konden de leerkrachten naar hartenlust gaan shoppen en in overleg plannen maken rond een specifieke vraagstelling of behoefte. En zo kwamen er in een uur tijd maar liefst acht matches tot stand!

• PiusX <-> Jay's Place (bezoek aan De Cultuurfabriek in Berkel en Rodenrijs; kennismaking met locatie en instrumenten, i.s.m. Concordia)
• Het Baken <-> Y-werk (bovenbouw: stop-motion a.h.v. een thema)
• Het Baken <-> Caroline Grootenboer (schoolbreed textielproject in de Kinderboekenweek of een groter project met meerdere disciplines op langere termijn)
• De Parel <-> Muziekpand (muziekinstrumentlessen voor de leerlingen en muziekdidactiek voor de leerkrachten)
• PWA <-> Zee vol verhalen (tekenworkshops schoolbreed met verschillende technieken en daaraan gekoppeld een expositie)
• De Wilgenhoek <-> Jay's Place (dansend door de wereld voor groep 4 t/m 8)
• Josephschool <-> Zee vol verhalen (afscheidscadeau met etsen van alle kinderen)
• Prinsenhof <-> Muziekpand (afscheidslied maken met en voor de schoolverlaters)

We zijn heel benieuwd naar de geweldige projecten die de komende tijd uit deze matches gaan voortvloeien!